Cụm đảo Hòn Khoai Cà Mau có vị trí địa lý đặc biệt và tài nguyên thiên nhiên phong phú, và giúp cho Cà Mau là một trong những địa phương giàu tiềm năng để thu hút đầu tư. Cụ thể, Cà Mau có 3 mặt giáp biển, chiều dài bờ biển hơn 250 km và nhiều cụm đảo – thích hợp để phát triển kinh tế biển và hàng hải. Tuy nhiên, kinh tế – xã hội tỉnh Cà Mau chưa phát triển tương xứng với tiềm năng. Vì vậy chính quyền địa phương Cà Mau đang tích cực xúc tiến, mời gọi nhà đầu tư thực hiện nhiều dự án có đóng góp vào sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh (chi tiết tại 18 trên địa bàn tỉnh Cà Mau đang tìm nhà đầu tư). Đồng thời, tỉnh Cà Mau đang quan tâm khai thác có hiệu quả tiềm năng và lợi thế thông qua việc khẩn trương lập quy hoạch và đề xuất các dự án đầu tư tại Cụm đảo Hòn Khoai.
Cụm đảo Hòn Khoai thuộc địa bàn hành chính xã Tân Ân, huyện Ngọc Hiển, cách cửa sông Rạch Gốc khoảng 28 km, cách cửa Rạch Tàu khoảng 21 km, cách khu du lịch Khai Long khoảng 14 km; bao gồm 5 đảo nhỏ nằm kề nhau là Hòn Khoai, Hòn Sao, Hòn Đồi Mồi (còn gọi là Hòn Quy), Hòn Tượng (còn gọi là Hòn Go) và Hòn Đá Lẻ với tổng diện tích các đảo là 5.442.710 m2. Trong đó, đảo Hòn Khoai là đảo lớn nhất (4.700.050 m2) và cao nhất (318m), chiều dài đảo 3,56 km, chỗ rộng nhất 1,7 km. Biển xung quanh khư vực Cụm đảo Hòn Khoai có độ sâu từ 18 – 25m. Cụm đảo Hòn Khoai có vị trí địa lý chiến lược về hàng hải – nằm trên tuyến đường hàng hải Đông Nam Á và quốc tế. Dự án Cảng biển tổng hợp Hòn Khoai đã được đề xuất với quy mô dự kiến tàu có tải trọng đến 250.000 DWT với tổng mức đầu tư 3,5 tỉ USD. Dự án Cảng biển tổng hợp Hòn Khoai phù hợp với Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam và đang được Sở Xây dựng phối hợp Sở Giao thông và Vận tải tổ chức lập quy hoạch chi tiết.
Ngoài vị trí địa lý chiến lược về hàng hải, Cụm đảo Hòn Khoai còn được biết đến với như là khu bảo tồn di tích lịch sử – văn hóa, danh lam, thắng cảnh. Cụ thể Cụm đảo Hòn Khoai được định hướng phát triển các loại hình du lịch sinh thái kết hợp bảo tồn rừng, đa dạng sinh học và ứng phó biến đổi khí hậu. Cụm đảo Hòn Khoai có 3.793.916 m2 rừng (với 3.711.044,6 m2 rừng tự nhiên, còn lại là rừng trồng). Rùng trên Cụm đảo Hòn Khoai và vùng biển xung quanh có hệ sinh vật đa dạng, các nhà khoa học đã ghi nhận được hơn 1.300 loài sinh vật. Đặc biệt có nhiều loài quý hiếm nằm trong Sách đỏ Việt Nam (2007) và thế giới (IUCN, 2022) theo các cấp bậc khác nhau, đặc biệt là 02 loài đặc hữu Thằn lằn đuôi vàng (Cnemaspis psychedelica) và Sóc bông Hòn khoai (Callosciurus honkhoaiensis).
Trên đỉnh Hòn khoai nổi bật với ngọn hải đăng có chiều cao cao 12,05m, có công suất quét sáng bán kính 35 km, nằm trong hệ thống đèn biển Cần Giờ – Côn Đảo – Hòn Khoai – Phú Quốc để chiếu sáng cho tàu biển đi lại trên biển Đông. Hải đăng Hòn Khoai được thực dân Pháp xây dựng vào năm 1899 và là một trong sáu ngọn hải đăng lâu đời nhất Việt Nam. Về giá trị văn hóa và lịch sử, ngày Khởi nghĩa Hòn Khoai được chọn làm Ngày truyền thống cách mạng của Đảng bộ và quân dân Cà Mau và Hòn Khoai được tin công nhận di tích lịch sử – văn hóa cấp Quốc gia. Theo đó, Cụm đảo Hòn Khoai thuộc Khu bảo tồn di tích lịch sử – văn hóa, danh lam, thắng cảnh cụm đảo Hòn Khoai – Hòn Chuối, tỉnh Cà Mau. Ttheo Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia, Cụm đảo Hòn Khoai tiếp tục được quy hoạch chuyển tiếp là “khu bảo tồn di tích lịch sử – văn hóa, danh lam, thắng cảnh”. Sở Xây dựng đang trình UBND tỉnh xin chủ trương lập Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch sinh thái Cụm đảo Hòn Khoai, làm cơ sở mời gọi đầu tư phát triển du lịch sinh thái.
Để khai thác hiệu quả tiềm năng về vị trí địa lý và tài nguyên cảnh quan thiên nhiên, việc lập quy hoạch chi tiết các dự án nêu trên, lựa chọn nhà đầu tư đủ năng lực là công việc khó khăn và cấp bách của chính quyền địa phương Cà Mau trong thời gian tới. Theo đó, Lãnh đạo UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn khẩn trương xây dựng, phê duyệt quy hoạch dự án các dự án nêu trên và sớm triển khai thực hiện mời gọi đầu tư khi đủ điều kiện theo quy định. Đồng thời, chính quyền địa phương đang nỗ lực thực hiện nhiều hoạt động nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và cải thiện môi trường kinh doanh – đầu tư để các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh được triển khai thuận lợi hen. Với nỗ lực từ chính quyền địa phương và sự quan tâm của các nhà đầu tư, các dự án trên sớm được triển khai và nhanh chóng đóng góp và sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh, đặc biệt phát triển theo đúng định hướng xanh và bền vững./.
Phúc Ngươn
