Hiện trạng và quy hoạch phát triển Khu kinh tế, Khu công nghiệp Cà Mau

Các khu chức năng bao gồm Khu kinh tế, Khu công nghiệp, Cụm công nghiệp, Khu chế xuất,… đóng vai trò quan trọng trong: (i) Thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước để phát triển kinh tế; (ii) Đẩy mạnh xuất khẩu, tăng thu và giảm chi ngoại tệ, góp phần tăng nguồn thu ngân sách; (iii) Tiếp nhận kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, phương pháp quản lý hiện đại và kích thích sự phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ và doanh nghiệp trong nước; (iv) Tạo công ăn việc làm, phát triển nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn kỹ thuật; (v) Thúc đẩy việc hiện đại hóa hệ thống kết cấu hạ tầng trong và ngoài khu công nghiệp tại các địa phương và là hạt nhân hình thành đô thị mới. Với những vai trò quan trọng nêu trên, Cà Mau đang tập trung mọi nguồn lực để phát triển khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh theo Quy hoạch tỉnh Cà Mau được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1386/QĐ-TTg ngày 17/11/2023.

Hình 1. Tổng hợp hiện trạng và quy hoạch khu kinh tế, khu công nghiệp và cụm công nghiệp tỉnh Cà Mau giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.

Cà Mau hiện có 1 Khu kinh tế và 3 khu công nghiệp (Khánh An, Sông Đốc, Hòa Trung) và 2 cụm công nghiệp đang hoạt động (Phường 8 – Lý Văn Lâm, Hòa Thành). Theo quy hoạch thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050, Cà Mau thành lập mới 4 khu công nghiệp và 17 cụm công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp (Hình 1); đặc biệt, tập trung phát triển Khu kinh tế Năm Căn.

Hình 2. Sơ đồ quy hoạch sử dụng đất tại Khu kinh tế Năm Căn

Khu công nghiệp Khánh An có diện tích 236 ha, cách trung tâm Thành phố Cà Mau 10 km và cách sân bay Cà Mau 12 km, cách cửa biển Sông Đốc (huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau) 40 km, cách cảng Năm Căn (huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau) 63 km, cách cảng Cần thơ 295 km. Tàu 2.000 tấn có thể tiếp cận Khu công nghiệp Khánh An dễ dàng nhờ tiếp giáp Sông Ông Đốc tại phía đông. Phía bắc Khu Công nghiệp Khánh An tiếp giáp Cụm CN Khí – Điện – Đạm Cà Mau. Phía Nam giáp KCN Tắc Thủ. Hiện tại, tỉ lệ lấp đầy của Khu công nghiệp Khánh An là 91% với 28 doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực Cảng dịch vụ, chế biến nông sản, chế biến thủy hải sản, công nghiệp cơ khí, công nghiệp chế biến thức ăn gia súc và phân bón; công nghiệp điện tử, dệt may, sản xuất hàng tiêu dùng; công nghiệp chế biến các sản phẩm từ lâm nghiệp; công nghiệp hóa lỏng khí tự nhiên, công nghiệp sau khí; công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất bao bì, túi PA, túi PE; hạt nhựa tái sinh, điện sinh khối, điện khí, CO2 thực phẩm, khí công nghiệp.

Đầu tư xây dựng Khu kinh tế Năm Căn (Hình 2) là một trong các nhiệm vụ trọng tâm, đột phá phát triển của tỉnh Cà Mau giai đoạn 2021-2030. Khu kinh tế Năm Căn được quy hoạch là khu kinh tế tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực gồm khu phi thuế quan (công nghiệp – thương mại – dịch vụ) và khu thuế quan (đô thị, nuôi trồng thủy sản kỹ thuật cao, dịch vụ du lịch sinh thái và các trung tâm tiếp vận của vùng). Khu kinh tế Năm Căn là đầu mối giao thương hàng hải quốc tế của tỉnh và vùng đồng bằng sông Cửu Long và quốc tế; động lực phát triển kinh tế của tiểu vùng phía Nam; trung tâm dịch vụ du lịch sinh thái đặc trưng rừng ngập mặn; trung tâm công nghiệp, thương mại – dịch vụ và nuôi trồng, chế biến thủy sản của vùng, khu kinh tế ven biển, có vị trí chiến lược về quốc phòng – an ninh của vùng đồng bằng sông Cửu Long và quốc gia.Các ngành nghề thu hút đầu tư vào Khu kinh tế bao gồm Các ngành công nghiệp cơ khí, đóng mới sửa chữa tàu biển, lắp ráp máy, điện tử; Công nghiệp chế biến hàng thủy sản xuất khẩu; Công nghiệp và dịch vụ Dầu Khí, may mặc, vật liệu xây dựng; Du lịch sinh thái rừng ngập mặn ven biển và du lịch biển đảo; Kinh tế cảng, khu phi thuế quan gắn với cảng và dân cư đô thị; Các ngành công nghiệp sản xuất, gia công, tái chế, hàng tiêu dùng, xuất khẩu, phục vụ tại chỗ; Thương mại hàng hóa xuất nhập khẩu; siêu thị miễn thuế, thương mại dịch vụ khác như phân loại, đóng gói, vận chuyển – giao nhận hàng hóa quá cảnh; kho hàng, kho ngoại quan; Viễn thông, tài chính – ngân hàng,…

Hình 3. Khu công nghiệp Tắc Thủ tiếp giáp Khu công nghiệp Khánh An
– thuận lợi giao thông thủy và bộ.

Theo Quy hoạch tỉnh được phê duyệt, phát triển hệ thống khu công nghiệp được thực hiện theo mô hình “khu công nghiệp – đô thị – dịch vụ” gắn với phát triển đô thị, có kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại; phát triển, mở rộng các khu công nghiệp đã thành lập; thu hút đầu tư, xây dựng mới thêm một số khu công nghiệp khi tỉnh được bổ sung chỉ tiêu quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất. Đầu tư hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội các khu công nghiệp bảo đảm đủ điều kiện, đạt tiêu chuẩn theo quy định, thu hút đầu tư, tăng tỷ lệ lấp đầy các khu công nghiệp đã thành lập. 4 khu công nghiệp quy hoạch thành lập bao gồm Khu công nghiệp Tắc Thủ 345 ha tại xã Khánh An huyện U Minh (Hình 3), Khu công nghiệp Tân Thuận 343 ha tại xã Tân Thuận huyện Đầm Dơi. 2 Khu công nghiệp thuộc Khu kinh tế Năm Căn 156 ha và 264 ha tại huyện Năm Căn.

Các cụm công nghiệp được quy hoạch phát triển xung quanh các hành lang kinh tế, các vị trí kết nối giao thông thuận lợi, bảo đảm các điều kiện hạ tầng kỹ thuật, các dịch vụ phục vụ người lao động. Tập trung thu hút đầu tư vào các cụm công nghiệp theo hướng chọn lọc, có công nghệ tiên tiến, thân thiện môi trường, đồng thời kết hợp xây dựng đồng bộ các công trình hạ tầng bên ngoài hàng rào cụm công nghiệp có liên quan. Trong tương lai, TP Cà Mau thành lập mới 2 cụm công nghiệp với tổng diện tích 150 ha bên cạnh 2 cụm công nghiệp đang hoạt động là CCN Phường 8 – Lý Văn Lâm và CCN Hòa Thành. Huyện Đầm Dơi thành lập mới 2 cụm công nghiệp với tổng diện tích 125 ha. Huyện Thới Bình thành lập 3 cum có tổng diện tích 163 ha. Huyện Phú Tân thành lập 2 với diện tích 90 ha. Huyện U Minh thành lập 2 với diện tích 125 ha. Huyện Trần Văn Thời thành lập 3 với tổng diện tích 150 ha. Huyện Ngọc Hiển thành lập 02 với diện tích 93 ha (Chi tiết tại Bảng 1).

Bảng 1. Cụm công nghiệp được quy hoạch thành lập mới tại Cà Mau
giai đoạn 2021 – 2023, tầm nhìn đến 2050

Chính sách ưu đãi đối với các dự án đầu tư vào Khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau bao gồm: (i) Ưu đãi miễn giảm tiền thuê đất: Miễn không quá 03 năm trong thời gian xây dựng cơ bản; miễn 11 năm đối với dự án không thuộc Danh mục lĩnh vực ưu đãi đầu tư được đầu tư; 15 năm đối với dự án thuộc Danh mục lĩnh vực ưu đãi đầu tư; Miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước cho toàn bộ thời hạn thuê  đối với dự án đầu tư thuộc lĩnh vực đặc biệt ưu đãi đầu tư. (ii) Ưu đãi về miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp: Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 04 năm, kể từ khi có thu nhập chịu thuế và giảm 50% số thuế phải nộp cho 09 năm tiếp theo. (iii) Ưu đãi miễn thuế xuất nhập khẩu hàng hóa để tạo tài sản cố định. (iv) Ngoài ra, các dự án còn được các hỗ trợ khác có liên quan, cụ thể như: Đào tạo nghề và giới thiệu lao động; Hỗ trợ chuyển giao, ứng dụng công nghệ; Hỗ trợ xúc tiến thương mại, đầu tư; Hỗ trợ tín dụng; Hỗ trợ khuyến công; Hỗ trợ nông nghiệp và phát triển nông thôn./.

Phúc Ngươn