Lễ hội Nghinh Ông là lễ hội dân gian lớn nhất ở Cà Mau và được xếp vào danh sách 60 lễ hội tiêu biểu ở Việt Nam. Lễ hội có nguồn gốc từ lễ hội cầu ngư của ngư dân vùng biển. Lễ hội Nghinh Ông gắn liền với tín ngưỡng dân gian và đền thờ Cá Ông ở thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời.
Lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc xuất hiện vào khoảng cuối thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX. Đền thờ Cá Ông ở đây đã được Triều Nguyễn sắc phong là “Nam Hải Đại Tướng Quân” (do Nghinh Ông, Vạn Lăng Ông còn gọi là Vạn Lăng Nam Hải Đại Tướng Quân). “Nghinh” có nghĩa là “đón”, còn “Ông” chính là “Ông – cá voi” luôn được bà con nghề biển xem là điểm tựa tinh thần trong mỗi hành trình ra khơi.
Lễ hội Nghinh Ông được tổ chức trong 3 ngày: 14, 15 và 16 tháng 2 Âm lịch hàng năm. Trong đó, ngày 15 là ngày lễ chính, bắt đầu từ 14 giờ.
Chủ lễ là các cụ già trong trang phục khăn đóng, áo dài, quần trắng cùng Ban trị sự trong lăng trang trọng thỉnh lư hương lên kiệu (long đình), được 8 học trò lễ khiêng và theo hầu.
Lễ đón rước Nghinh Ông được tiến hành theo nghi thức đại lễ với đội trống lân, cờ ngũ sắc, đội binh khí (kích, kiếm, bát xát mâu), đoàn múa mâm mặc lễ phục xếp thành hai hàng dài tứ chính điện ra tới ngoài sân.
Trước đó, hàng trăm chiếc tàu đánh cá của ngư dân trong và ngoài tỉnh được trang trí cờ hoa, neo đâu trật tự, xếp theo hành lối dưới bến sông. Tiếp đến, chủ lễ trực tiếp rước lư hương lên tàu. Tàu chủ là chiếc tàu lớn (hoặc ba chiếc tàu) được bầu chọn đi Nghinh Ông
Tàu này do các chức sắc Lăng Ông và ngư phủ bầu chọn, được trang trí công phu, lộng lẫy và lớn nhất (thường được kết từ ba chiếc tàu lại mà thành). Khi ra đến cửa biển, hàng trăm, hàng nghìn tàu với đủ mọi kích cỡ, công suất, kiểu dáng trang trí… tạo nên khung cảnh đầy màu sắc làm sống động cả một vùng biển rộng lớn. Các tàu ghe khác cũng đều mong khách lên tàu mình càng đông càng vui.
Nếu gặp Ông phun nước (Ông “dội”) thì rước Ông về ngay. Nếu không gặp thì đoàn tàu tiếp tục ra khơi và sau đó chủ lễ vái đọc lời nguyện cầu. Thường thì cách đất liền một, hai hải lý, chủ lễ sẽ làm lễ “xin keo”. Xin được keo tức là đã gặp Ông và rước Ông về. Tại Lăng sẽ tiếp tục diễn ra các nghi lễ, cúng bái đến tận khuya.
Lễ hội Nghinh Ông ở Sông Đốc là lễ hội cầu ngư của cư dân vùng biển, cầu cho mưa thuận gió hòa, nhân dân may mắn làm ăn phát đạt, ngư dân ra khơi đánh bắt an toàn, bội thu… Lễ được tổ chức khá lớn, có hàng chục ngàn người trong tỉnh và các vùng lân cận đến cúng viếng, tham dự lễ.
Lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc đã được Sở VHTT & Du lịch tỉnh Cà Mau lập hồ sơ trình Bộ VHTT & Du lịch công nhận là văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Lễ hội là dịp để du khách gần xa đến tìm hiểu về nét đẹp văn hóa của ngư dân miền biển Cà Mau.
Nguồn: camautourism.vn
